دکتر محـمود حسابی

دکتر محـمود حسابی، پـدر عـلم فـیزیک نوین ایران در سال 1281 خورشیدی در تـهـران زاده شد. پـیش از آغاز آموزش رسمی دبـستانی هـمزمان با یادگـیری زبان های عـربی و فـرانسه نزد مادر فاضلش قرآن مجـید، گـلستان و حافظ را فرا گـرفت. دوران کودکی وی با شعـله ور شدن آتـش جـنگ اول مصادف شد. در مدرسه فرانسوی بـیروت دورهً آموزش دبـستانی را طی کرد و بدلیل محـدودیتی که دولت عـثـمانی برای مدارس فرانسه زبان ایجاد کرده بود، مجبور شد زبان انگـلیسی را نیز فراگیرد. در هـمین دوران بود که به ورزش شنا و موسیقی ایرانی روی آورد و هـر دو را به حد کمال یاد گـرفت.

حسابی بعـد از پایان آموزش متوسطه در کالج آمریکایی بـیروت، موفق به دریافت مدارک تحـصیلی عالی بسیار از دانشگـاهـهای مهـم جهـان گـردید؛ از جمله: لیسانس ادبـیات و عـلوم انسانی از دانشگـاه آمریکایی بـیروت، مهـندسی راه و ساخـتمان از دانشکـدهً فرانسوی بـیروت، دانشنامهً زیست شناسی از دانشگـاه بـیروت، دانشنامهً نجوم و ریاضی از دانشگـاه پاریس و دکـترای فـیزیک از دانشگـاه سوربن فرانسه.

خدمات عـلمی و شغـلی دکـتر حسابی تا زمان درگـذشتـش در سال 1371 هـجری خورشیدی بسیار زیاد بود که اهـم آنها عـبارتـند از: تاًسیس مراکز عـلمی نظیر مدرسهً مهـندسی وزارت راه، دارالمعـلمین عالی و دانشسرای عالی، تـدوین قانون دانشگـاه و بنیانگـذاری دانشکـده های فـنی و عـلوم دانشگـاه تـهـران، وزارت فرهـنگ در دولت دکـتر مصدق، بـنیانگـذاری موسسه ژئوفیزیک سازمان انرژی اتمی، اولین ایستگـاه هـواشـناسی، انجـمن موسیقی، فرهـنگـستان زبان، تـدوین قانون و تـشکـیل موًسسه استاندارد، تعـیـین ساعـات ایران، نصب و راه اندازی اولین دستگـاه رادیولوژی در ایران و تاًسیس رصدخانهً نوین ایران. 

از دکـتر حسابی آثار قـلمی عـلمی و ادبی زیادی به زبان های مخـتـلف بر جای مانده است. وی مدتی هـم در کـلاس درس آلبرت انـشتـین، حضور داشت و با فـیزیکـدانان برجسته ای چون شرودینگـر، بورن و انریکو فری هـمکاری و تبادل نظر داشت.